ابعاد غیراقتصادی اقتصاد هوش مصنوعی: سفری عمیق‌تر به دنیای نوآوری

هوش مصنوعی، یک فناوری سابقه دار اما نوظهور است. زمانی تولید فضای ذخیره سازی بیش از ۵ مگابایت، انقلاب بزرگی در عرصه تکنولوژی قلمداد می شد. اما امروزه فناوری ها بسیار پیچیده تر و پر مخاطره تر محسوب می شوند. عرصه هوش مصنوعی حدود یک سال است که در گفتمان عمومی جای خود را باز کرده و بر سر زبان ها افتاده است. دسترسی عمومی به چت بات Chat GPT را می توان آغاز این فرآیند دانست. بسیاری از جریان های فکری، شروع به داستان سرایی و خیال پردازی کردند که خبر از موج جدید انقلاب تکنولوژی می داد. در این مقاله قصد داریم تا برخی از ابعاد اقتصادی این فناوری را بررسی کنیم. فرصت های درآمدی و چالش­های هزینه ای را مطرح کنیم و بدانیم شرکت های بزرگ دقیقا بر روی چه چیزی کار می کنند؟ طبیعتاً پروژه های سنگین فناورانه که در رابطه با آن فیلم ها و سریال ها ساخته می شود و عده ای آن را رقیبی برای بشریت می دانند، بدون صرف هزینه های هنگفت ممکن نخواهد بود.

هزینه‌های توسعه و پیاده‌سازی سیستم‌های هوش مصنوعی می‌تواند به طور قابل توجهی از یک پروژه به پروژه دیگر متفاوت باشد. عوامل متعددی بر این هزینه‌ها تأثیر می‌گذارند، عواملی مانند:

• پیچیدگی سیستم: سیستم‌های هوش مصنوعی ساده‌تر مانند چت‌بات‌ها ممکن است فقط به چند هزار دلار هزینه داشته باشند، در حالی که سیستم‌های پیچیده‌تر مانند اتومبیل‌های خودران می‌توانند میلیاردها دلار هزینه داشته باشند.

• حجم داده‌ها: سیستم‌های هوش مصنوعی برای آموزش به داده‌های زیادی نیاز دارند. جمع‌آوری و برچسب‌گذاری این داده‌ها می‌تواند پرهزینه باشد، به خصوص اگر داده‌ها پیچیده یا محرمانه باشند.

• نیازهای محاسباتی: آموزش مدل‌های هوش مصنوعی می‌تواند از نظر محاسباتی بسیار فشرده باشد. این امر به قدرت پردازش و ذخیره‌سازی زیادی نیاز دارد که می‌تواند گران باشد.

• مهارت مورد نیاز: استخدام و حفظ مهندسان و دانشمندان ماهر هوش مصنوعی می‌تواند دشوار و پرهزینه باشد.

این که این هزینه ها دقیقاً از کجا، چگونه و چرا صرف می شوند در اینجا موضوع بحث نیست اما باید بدانیم که در عصر اقتصادی حاضر، پروژه هایی این چنین آورده های بسیاری برای افراد متعدد نیز دارند.

درآمد هوش مصنوعی: فرصت‌های متنوع

هوش مصنوعی پتانسیل ایجاد جریان‌های درآمدی جدید را در طیف وسیعی از صنایع دارد. برخی از نمونه‌های خاص عبارتند از:

•  شرکت‌های بزرگ مانند گوگل، مایکروسافت و IBM طیف گسترده‌ای از نرم‌افزارها و خدمات هوش مصنوعی را به مشاغل دیگر ارائه می‌دهند. این نرم‌افزارها می‌توانند برای انجام انواع وظایف، از جمله تجزیه و تحلیل داده‌ها، تشخیص تصویر و پردازش زبان طبیعی استفاده شوند.

• استفاده از هوش مصنوعی برای بهبود محصولات و خدمات موجود: مشاغل می‌توانند از هوش مصنوعی برای بهبود محصولات و خدمات موجود خود استفاده کنند و در نتیجه سودآوری را افزایش دهند. به عنوان مثال، یک شرکت خرده‌فروشی می‌تواند از هوش مصنوعی برای توصیه محصولات به مشتریان بر اساس سابقه خرید آنها استفاده کند.

• ایجاد محصولات و خدمات جدید مبتنی بر هوش مصنوعی: هوش مصنوعی را می‌توان برای ایجاد محصولات و خدمات کاملاً جدید استفاده کرد که قبلاً امکان‌پذیر نبوده است. به عنوان مثال، هوش مصنوعی برای توسعه داروهای جدید، ایجاد دستیاران مجازی و ساخت خودروهای خودران استفاده می‌شود.

تاثیر کلی پتانسیل های هوش مصنوعی بر اقتصاد می تواند خود را در عرصه های متعددی نشان دهد، برخی از مزایای بالقوه عبارتند از:

• افزایش بهره‌وری: هوش مصنوعی می‌تواند به خودکارسازی وظایف و فرآیندها کمک کند، که می‌تواند منجر به افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها شود. به عنوان مثال، هوش مصنوعی می‌تواند برای خودکارسازی وظایف خدمات مشتری، پردازش مالی و مدیریت زنجیره تأمین استفاده شود.

• ایجاد شغل: هوش مصنوعی می‌تواند مشاغل جدیدی ایجاد کند، به خصوص در زمینه‌های تحقیق و توسعه، مهندسی و فناوری اطلاعات. بر اساس گزارش McKinsey Global Institute، هوش مصنوعی می‌تواند تا سال 2030 تا 800 میلیون شغل جدید ایجاد کند.

• رشد اقتصادی: هوش مصنوعی می‌تواند به رشد اقتصادی کمک کند، زیرا به مشاغل کمک می‌کند تا نوآورتر و رقابتی‌تر شوند. به عنوان مثال، هوش مصنوعی می‌تواند برای توسعه محصولات و خدمات جدید، بهبود فرآیندهای تولید و بازاریابی موثرتر استفاده شود.

 در این مسیر اما همواره چالش‌های زیادی پیش روی اقتصاد هوش مصنوعی وجود دارد. با وجود مزایای بالقوه، تعدادی چالش نیز وجود دارد که باید قبل از اینکه هوش مصنوعی بتواند به پتانسیل کامل خود برسد، برطرف شود. برخی از چالش‌های مهم عبارتند از:

• بیکاری: هوش مصنوعی می‌تواند منجر به از دست دادن شغل شود، زیرا ماشین‌ها می‌توانند وظایفی را انجام دهند که در حال حاضر توسط انسان‌ها انجام می‌شود. این امر می‌تواند منجر به افزایش بیکاری و ناآرامی‌های اجتماعی شود.

• عدم برابری: هوش مصنوعی می‌تواند منجر به افزایش عدم برابری شود، زیرا ثروتمندان و قدرتمندان می‌توانند از هوش مصنوعی برای افزایش مزیت خود نسبت به فقرا و بی‌قدرتان استفاده کنند. به عنوان مثال، هوش مصنوعی می‌تواند برای ایجاد سیستم‌های استخدامی استفاده شود که متعصبانه هستند و افراد خاصی را از فرصت‌ها محروم می‌کنند.

• مسائل اخلاقی: هوش مصنوعی مسائل اخلاقی متعددی را ایجاد می‌کند، مانند پتانسیل استفاده از هوش مصنوعی برای اهداف مضر، مانند جنگ یا نظارت. علاوه بر این، هوش مصنوعی می‌تواند منجر به از دست دادن حریم خصوصی و خودمختاری شود، زیرا سیستم‌های هوش مصنوعی می‌توانند برای جمع‌آوری داده‌های مربوط به افراد و ردیابی حرکات و فعالیت‌های آنها استفاده شوند. برای مطالعه عمیق تر در حوزه هوش مصنوعی و اخلاقیات می توانید این متن را بخوانید.

• تسلط هوش مصنوعی: برخی از کارشناسان هشدار می‌دهند که هوش مصنوعی ممکن است در نهایت آنقدر قدرتمند شود که تهدیدی برای بشریت باشد. اگر هوش مصنوعی از کنترل خارج شود، می‌تواند منجر به سناریویی شود که در آن ماشین‌ها بر انسان‌ها تسلط پیدا کنند و تصمیمات ما را کنترل کنند.

هوش مصنوعی یک فناوری قدرتمند با پتانسیل ایجاد تغییرات بزرگ در جهان است. با این حال، قبل از اینکه هوش مصنوعی بتواند به پتانسیل کامل خود برسد، چالش‌های متعددی را باید برطرف کرد. ما باید اطمینان حاصل کنیم که هوش مصنوعی به طور ایمن و اخلاقی توسعه و استفاده می‌شود و مزایای آن به طور عادلانه به اشتراک گذاشته می‌شود.